شرح وتو ضیح درس دوازدهم رباعی و دو بیتی دیروز

درس دوازدهم

رباعی و دو بیتی دیروز

                هر سبزه كه بر كنا جويي رسته است                 گويي زلب فرشته خويي رسته است

رسته: از مصدر رستن – روييدن                             

واژه هاي جويي خويي و گويي جناس ناقص اختلافي هستند

لب:  مجاز از وجود است

واژه هاي سبزه و جو مراعات نظير است

نكته: گويي قيد تشبيه  است و فعل محسوب نمي شود.

معني: هر سبزه اي كه بر كنار جوي آبي روييده است مثل اينكه از لب انسان فرشته صفتي روييده شده باشد (از نظر پاكي و زيبايي و لطافت)

ادامه نوشته

معنای شعرهای زبان و ادبيات فارسي پيش دانشگاهي

معنای شعرهای زبان و ادبيات فارسي پيش دانشگاهي

درس ۱    نی نامه :

1 – به کلام مولانا هنگامی که سخن می گوید و از جدایی ها و دوری ها شکوه می کند گوش کن.

2-از وقتی که مرا از اصل و اساس خود دور کرده اند همه ی آفریدگان با من هم ناله شـــده اند و نالیده اند.

3 – برای بیان درد اشتیاق خود شنونده ای می خواهم که درد دوری از حق را درک کرده باشد و دلش از این جدایی سوخته باشد.

ادامه نوشته

فک اصافه چیست؟

فک اضافه را توضیح دهید؟

 گاهی حرف «را» به جای کسره ی مضاف بعد از مضافٌ الیه آن قرار می گیرد و در این صورت اغلب مضافٌ الیه مقدّم بر مضاف است ؛ مانند بیت زیر از «حافظ» :

* «یاد باد آن که سر کوی توام منزل بود / دیده را روشنی از نور رُخَت حاصل بود»

مثال های متعدّد دیگر از فک اضافه نوع اوّل:

* «پادشاهی او راست زیبنده ؛ خدایی اوراست درخورنده»      (تاریخ جهانگشا، عطاملک جوینی)

 یعنی: پادشاهی زیبندهِ اوست ؛ خدایی درخورنده یِ اوست.

ادامه نوشته

ایرج میرزا که بود؟

ایرج میرزا که بود؟

شاهزاده ایرج میرزا - جلال الممالک - در سال 1253 در تبریز به دنیا آمد پدر و پدربزرگش  هر دو شاعر بودند و ایرج طبع شعری خویش را از آنها به ارث برد . وی فارسی ، عربی و فرانسوی را در تبریز آموخت و در محضر استادانی چون آقا محمد تقی عارف اصفهانی و میرزا نصر الله بهار شیروانی کسب فیض نمود  . در سن شانزده سالگی  ازدواج کرد و سه از ازدواجش نگذشته بود که پدر و همسرش را از دست داد .به دربار رفت و در سال 1303 با سمت بازرس کل امور مالیه خراسان رها کرد و به تهران آمد .

ادامه نوشته

سرود عشق : امام خمینی (قدس سره)

 

معنی وشرح غزل    سرود عشق    سروده ی امام خمینی    (قدس سره)

صفحه ی 48 کتاب زبان وادبیات فارسی دوره ی پیش دانشگاهی (عمومی)

قالب شعر: غزل            محتوا : عاشقانه، عارفانه

بهار آمد  وگلزار نور باران شد                چمن  ز عشق رخ یار  ، لاله  افشان شد

نکات مهم

نورباران شدن گلزار: کنایه از" زیباشدن گلزاردراثرشکوفاشدن گل های رنگارنگ"

 لاله افشان شدن چمن:کنایه از" رویش وشکوفایی لاله"

رخ: چهره، رُخسار / مجاز از "وجود"                        یار: معشوق = خداوند

افشاندن: نثار کردن،ریختن،پاشاندن                        چمن: چمنزار

گلزار: گلستان ،جای پُر ازگل

معنی: فصل بهار فرارسید وگلزار از گل ها وشکوفه ها، زیبا گردید.چمنزار از عشقِ دیدارِمعشوق،پراز لاله شد.

مفهوم:1-شادی و طراوت وسرسبزی طبیعت با آمدنِ بهار

2-عشق یار(خداوند) باعث زیبایی و شکوفایی است.

کنایه:1-نور باران شدنِ گلزار                    2-لاله افشان شدنِ چمن             واج آرایی: تکرار صامت"ش"

 

مصراع دوم: حسن تعلیل (شاعر علت رویش لاله درچمنزار را این می داند که چمن از عشق چهره معشوق گل های لاله را به نشانه شادی افشانده است)

ادامه نوشته

ای وای مادرم

تقدیم به روح مادرم وهمه ی مادرهای دنیا

این غم نامه را شهریار در از دست دادن مادرش سروده است روحشان شاد

ای وای مادرم

آهسته باز از بغل پله ها گذشت
در فکر آش و سبزی بیمار خویش بود
امّا گرفته دور و برش هاله ای سیاه
او مرده است و باز پرستار حال ماست
در زندگیّ ما همه جا وول می خورد
هر کُنج خانه صحنه ای از داستان اوست
در ختم خویش هم به سر کار خویش بود
بیچاره مادرم

ادامه نوشته

منصور حلاج که بود؟

منصور حلاج که بود و چرا بر دار شد؟

زندگی نامه :

ابومغيت عبدالله بن احمد بن ابي طاهر  مشهور به حسین منصور حلاج از بزرگان عرفان و صوفیه، دانشمند، شاعر و سخنسرای بزرگ و مبارزی استوار و خردمند ، در قرن سوم و جهارم هجری بود. وی در بیضا، در فارس، به دنیا آمد و مدتی شاگرد سهل بن عبدالله تستَری بود . او بعدها با جمعی از صوفیه عصر خود همراه شد که از میان آنها می توان به جنید بغدادی اشاره کرد . " التوحید" ، "الجواهر الکبیر" ، "الوجود الاول" و" الوجود الثانی" از جمله مهمترین آثار اویند .در کتاب های دیگران، او را شعبده باز و جادوگر خوانده اند.
اما در این روزگار که جهان گرده می گرداند و به سوی خرد و دانایی گام بر می دارد، وقت آن است که غبار از چهره ی آنان برداریم.

ادامه نوشته

شرح وتوضیح کیش مهر درس یازدهم زبان وادبیات فارسی چهارم

درس یازدهم     کیش مهر

همی گویم و گفته ام بارها               بود کیش من مهر دلدارها

کیش : دین آیین، مذهب، (این جا) /  کیش: تیر دان ؛ نوعی پارچه از کتان

مهر: دوستی ، محبت ، خورشید ، آفتاب / دلدار : دلبر ، معشوق 

همی گویم: میگویم، فعل مضارع اخباری

مهر و دلدار : مراعات نظیر

معنی : بارها گفته ام باز هم می گویم که دین و آیین من عشق ورزی به دلبران است.

———————————————————–

               پرستش به مستی است در کیش  مهر             برون اند زین جرگه، هشیارها

جرگه : گروه ، زمره

هشیارها : استعاره از غیر عارفان

کیش مهر: مهر به کیش تشبیه شده است .

کیش مهر ایهام دارد : ۱) آیین مهر ورزی و عشق. ۲) اشاره به مکتب میترالیسم (مهر پرستی)

مست و هوشیار :تضاد

معنی: در آیین عشق، پرستیدن محبوب با سر مستی عاشقانه و از خود بی خود شدن ممکن است و کسانی که هوشیار و عاقل هستند از این گروه خارج اند.

بیت بر پرسش و مستی عاشقانه تأکید دارد و مفهوم بیت بیانگر تقابل عقل و عشق است .

ادامه نوشته

شرح وتوضیح قلب مادر درس دهم زبان و ادبیات فارسی چهارم

 

درس دهم : قلب مادر

داد معشوقه به عاشق پيغام            كه كند مادر تو با من جنگ

واژه هاي معشوقه /عاشق جناس اشتقاق است .    /      معنی: معشوقه به عاشق خود اين چنين پيغام داد كه مادر تو با من ناسازگاري و بد رفتاري ميكند.

ادامه نوشته