نمونه سؤالات چهارگزينه اي درس امید دیدار سوم تجربی:

1-         ۱- مفهوم بيت «اگر چه تلخ باشد فرقت يار/ در او شيرين بود اميد ديدار»در كدام گزينه درست است؟(آزاد رياضي 83)

1) صبر و شكيبايي جدايي از معشوق تلخ و ناگوار است. 2) اميد وصال رنج فراق را آسان و دلپذير مي كند.

3) در تلخي عشق شيريني وصال وجود دارد.      4)ديدار معشوق شيرين و دلپسند است.

2- با توجه به بيت «چه باشد گر خورم صد سال تيمار    چو بينم دوست را يك روز ديدار»«ديدار» و «تيمار» در چه معنايي به كار رفته است؟   (آزمايشي سنجش 83)

1)چهره- بيمار          2) آشنا- غم       3) چهره – غم                   4)ملاقات – غم

3-بيت «چه باشد گر خورم صد سال تيمار    چو بينم دوست را يك روز ديدار» با همه ي گزينه ها به جز بيت .... ارتباط معنايي دارد.   (آزمايشي سنجش 83)

1) خوش است اندوه تنهايي كشيدن                              اگر باشد اميد باز ديدن

2) اگر چه تلخ باشد فرقت يار                                     در او شيرين بود اميد ديدار

3) چه خوش روزي بود روز جدايي                            اگر با وي نباشد بي وفايي

4) تو را در دل درخت مهرباني                                  به چه ماند؟ به گلزار خزاني

4- در كدام بيت هر سه آرايه ي استعاره،تضاد و حس آميزي وجود دارد (سراسري زبان 83)

1) منم چون شاخ تشنه در بهاران                        تويي همچون هواي ابر و باران

2) سخن كه نيست در او استعاره نيست ملاحت        نمك ندارد شعري كه استعاره ندارد

3) گفتم اي سرو سهي بنشين كه بنشيند بلا              گفت بنشينم وليكن نه بلا بالاست اين

4) با من به سلام خشك اي دوست زبان تر كن         تا از مژه هر ساعت لعل ترت افشانم

5- املاي كدام كلمه غلط است؟                                                                      (آزاد رياضي 83)

1)خلق گونه:كهنه             2)  عاق:ناخوش دارنده         3) ازار:لنگ    4)رقم:كراهت

6- كدام گزينه در مورد مفهوم بيت« مرا تا عشق صبر از دل براندست /بدين اميد جان من بماندست»درست است؟                       (آزاد رياضي 83)

1)در برابر عشق شكيبا هستم                     2) دلم لبريز از عشق است.

3) به اميد عشق زنده ام                            4) به اميد زندگي عاشقانه شكيبا هستم.

7- از شاعران برجسته ي قرن ششم و ملقّب به «حسّان العجم » است.  (آزاد پزشكي 81)

1) خواجوي كرماني         2)خاقاني                3)سعدي                  4) ناصر خسرو

8- مفهوم بيت «دست هوا به رشته ي جان بر  گره زده است /نزد گره گشاي هوا

مي فرستمت» در كدام گزينه آمده است؟  (سراسري تجربي 83)

1) عشقي كه با جان عاشق گره خورده است به وسيله ي معشوق گشوده مي شود.

2) رشته ي حيات جان آدمي در گرو دوري از هوا و هوس است.

3) گره گشاي مشكلات حيات بخش روح آدم است.

4)نجات  و رهايي گرفتار دام هوا و هوس ،در دست مشكل گشاست.

9- در كدام بيت تشخيص مشهود نيست؟  (سراسري تجربي 82)

1)اين سر به مهر نامه بدان مهربان رسان           كس را خبر مكن كه كجا مي فرستمت

2) اي صبح دم ببين كه كجا مي فرستمت            نزديك آفتاب وفا مي فرستمت

3) باد صبا دروغ زن است و تو راست گوي       آن جا به رغم باد صبا مي فرستمت

4) دست هوا به رشته ي جان بر گره زده است     نزد گره گشاي هوا مي فرستمت

10- معني «به رغم» چيست؟                                    (آزاد تجربي 81)

1)به دلخواه               2)غمگينانه    3) به خوشي و شادماني       4)برخلاف ميل

نمونه سؤالات امتحانات نهايي

معني شعر و نثر:

1-زرّين قبا زره زن از ابر سحرگهي   كان جا چو پيك بسته قبا مي فرستمت

                                                                                (خرداد 86و85)

2- دست هوا به رشته ي جان بر گره زده است    نزد گره گشاي هوا مي فرستمت 

                                                                     (شهريور و دي 84)             

3- هميشه سبز و نغز و آبدار است         تو پنداري كه هر روزش بهار است    (دي 79)

معني لغت:

1- گهي از خار او دستش خليده                           (خرداد85)

درك مطلب

1- مصراع دوم بيت زير كنايه از چيست؟                             (خرداد86)

نبرّم از تو اميد اي نگارين               كه تا از من نبرّد جان شيرين

2- در بيت « زرّين قبا زره زن از ابر  سحرگهي       كان جا چو پيك بسته قبا

 مي فرستمت»« پيك بسته قبا » در چه مفهومي به كار رفته است؟   (شهريور 86)

3- با توجه به بيت هاي :   مرا در دل درخت مهرباني  به چه ماند؟ به سرو بوستاني(دي 84)

       نه شاخش خشك گردد روز سرما    نه برگش زرد گردد روز گرما

      نسوزد جان من يك باره در تاب       كه امّيدت زند گه گه بر او آب

الف) چرا شاعر مهرباني را به درخت سرو مانند كرده است؟

ب) در بيت سوم چه عاملي سبب مي شود تا شاعر بتواند سختي هاي راه عشق را تحمل كند؟

خودآزمايي:

1- با توجه به بيت زير چرا «صبح دم » پيك شاعر است؟            (خرداد85)

باد صبا دروغ زن است و تو راست گوي            آن جا به رغم باد صبا مي فرستمت

2- مراد از «سر به مهر نامه » در «اين سر به مهر نامه بدان مهربان رسان» چيست؟        (دي 79)

دانش هاي ادبي :

1- «خاقاني شرواني » به چه لقبي شهرت دارد؟  (شهريور 86)

2- منظومه ي ويس و رامين  در حوزهي كدام يك از انواع ادبي جاي دارد؟ (شهريور 86)

3- «حسّان عجم» لقب كدام شاعر است؟        (دي 84)

4- دو آرايه ي ادبي در بيت زير  پيدا كنيد.  (خرداد82)

منم چون شاخ تشنه در بهاران                       تويي همچون هواي ابر و باران

5- كدام منظومه ي غنايي همواره سرمشق شاعران بزرگ براي سرودن داستان هاي عاشقانه بوده است؟(دي79)

6- زبان خاقاني در سرودن قصيده و غزل چگونه بوده است؟     (دي 79)

 پاسخ خودآزمايي هاي كتاب

1- رامين                                       

   2- اميد رسيدن به محبوب ، زندگي بخش است.وصال تو بر آتش عشقم ،آب مي زند و آن را فرو مي نشاند و جانم را تازه مي گرداند.

3- زيرا در اين شعر از مفاهيمي چون : احساسات و عواطف ، عشق، وفا، اميدو… سخن به ميان آمده است.

4- راز محرمانه و نهاني ميان عاشق و معشوق.

5- به دليل صفا و صداقت در پيام رساني

 6- با بيت اول شعر خاقاني. با اين توضيحات : در بيت حافظ«صبا» به هدهد تشبيه شده است ودر بيت خاقاني اين مورد نيست. در بيت حافظ آرايه هاي :تشبيه، مجاز ، تلميح،جناس  و تشخيص وجود دارد. و در بيت خاقاني تشخيص  و استعاره وجود دارد بنابراين آرايه هاي حافظ بيشتر است. و ديگر اينكه در هر دو بيت مقصد مقدس است و پيام اهميت دارد . و از نظر اصالت مضمون اين موضوع ابتدا در شعر خاقاني مطرح شده و سپس حافظ آن را به شكلي ديگر بيان كرده است.قاصد خاقاني صبح دم است و قاصد حافظ باد صبااست . شعر حافظ روان تر و زيباتر است.وزن و رديف  و حروف قافيه ي هر دو يكي است و از نظر محتوا نيز هر دو بيانگر احساسات عاشقانه است.